elekcja- wybór monarchy nieprzestrzegający zasad sukcesji dynastycznej
konfederacja- lokalny lub ogólnopaństwowy związek szlachciców, duchownych lub mieszczan utworzony dla osiągnięcia określonych celów; najsłynniejszymi były konfederacja barska i konfederacja targowicka
hetman- dowódca wojsk mianowanych przez króla; oznaką jego władzy była buława- krótka, żelazna laska zakończona kulistą, ozdobioną głowicą
konstytucja- najważniejsza ustawa w państwie, określająca jego ustrój
Kuźnica Kołłątajowska- reformatorskie ugrupowanie w Sejmie Wielkim
liberum veto- nie pozwalam; zasada jednomyślności powodowała, że wypowiedzenie tych słów przez posła zrywało sejm, tzn. kończył on swoje obrady i unieważniał podjęte decyzje
marszałek- przewodniczył obradom sejmu
opozycja- grupa sprzeciwiająca się władzy
oświecenie- nurt kulturalny oraz okres w historii Europy przypadający na XVII i XVIII w. W Polsce idee oświecenia przyjęły się później niż w krajach Europy Zachodniej i doprowadziły do powstania Konstytucji 3 maja. Oświecenie opiera się na kulcie rozumu.
reformy- zmiany na dużą skalę dotyczące prawa i przepisów. Konstytucja 3 Maja wprowadzała reformy ustroju państwa.
rozbiór- odebranie ziemi i mieszkańców danemu krajowi ; podczas rozbioru w zabieranym terenie najczęściej wprowadza się politykę niszczącą kulturę mieszkańców. W Polsce miały miejsce 3 rozbiory:
· I – 1772r. (Rosja, Austria, Prusy)
· II – 1793r. (Rosja, Prusy)
· III – 1795r. (Rosja, Austria, Prusy)
Sejm skonfederowany- W XVIII wieku reformatorzy ustroju Rzeczpospolitej, próbując zapobiec zrywaniu Sejmów, postanowili wykorzystać zasady stosowane w konfederacjach (związkach szlachty lub wojska zawieranych w celu obrony własnych interesów), gdzie w sejmikach konfederackich decydowała większość głosów i nie była wymagana zasada jednomyślności.
Sejm Wielki- sejm odbywający się w latach 1788-1792 został nazwany Wielkim ze względu na wielkość reform, które na nim uchwalono. Druga nazwa to Sejm Czteroletni określająca czas trwania. Na tym sejmie uchwalona została Konstytucja 3 Maja i inne reformy
Straż Praw- rada ustalająca nurt polityki w państwie Polskim po uchwaleniu Konstytucji 3 Maja. Miała znaczny wpływ na władzę kontrolną. Straży przewodniczył król, lecz nie mógł on sam ustalać wydawanych przez nią praw.
Targowica- miejscowość, w której ogłoszono zawiązanie konfederacji targowickiej wiosną 1792 przez magnatów ze stronnictwa hetmańskiego, w celu przywrócenia starego ustroju Rzeczypospolitej, pod hasłami obrony zagrożonej wolności przeciwko reformom konstytucji 3 maja, wprowadzającym monarchię konstytucyjną. Jej zawiązanie posłużyło Rosji jako pretekst do interwencji zbrojnej w Rzeczypospolitej.
Targowica- miejscowość, w której ogłoszono zawiązanie konfederacji targowickiej wiosną 1792 przez magnatów ze stronnictwa hetmańskiego, w celu przywrócenia starego ustroju Rzeczypospolitej, pod hasłami obrony zagrożonej wolności przeciwko reformom konstytucji 3 maja, wprowadzającym monarchię konstytucyjną. Jej zawiązanie posłużyło Rosji jako pretekst do interwencji zbrojnej w Rzeczypospolitej.